Σύστημα Εθελοντισμού Πολιτικής Προστασίας
Το Σύστημα Εθελοντισμού Πολιτικής Προστασίας διέπεται από κανόνες στην οργάνωση και τη λειτουργία του.
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (Γ.Γ.Π.Π.) στην προσπάθεια οργάνωσης της κοινωνίας σε δίκτυα και την ανάδειξη την αποτελεσματικότητας των Εθελοντικών Οργανώσεων (Ε.Ο.) και των δυνατοτήτων παρέμβασης που έχουν, έχει θεσμοθετήσει το Σύστημα Εθελοντισμού Πολιτικής Προστασίας (Ν. 3013/2002 όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με το Ν. 4249/2014), με σκοπό τη συστηματική αξιοποίηση των Εθελοντικών Οργανώσεων (Ε.Ο.) στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Οι Ε.Ο. θεωρούνται πόροι και συμμετέχουν ενεργά στο σύστημα Πολιτικής Προστασίας.
Σήμερα στη ΓΓΠΠ τηρείται Μητρώο Εθελοντικών Οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας όπου οι Ε.Ο. εντάσσονται σε αυτό με Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, με ειδική αναφορά στην χωρική εμβέλεια δράσης τους (Επικράτεια, Περιφέρεια, Περιφερειακή Ενότητα, Δήμος). Οι Ε.Ο. που επιθυμούν να ενταχθούν στο Μητρώο θα πρέπει να είναι νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή ομάδες εθελοντών που να δραστηριοποιούνται στα πλαίσια των ΟΤΑ. Ο σκοπός τους θα πρέπει να επικεντρώνεται σε τομείς πολιτικής προστασίας, γεγονός που να προκύπτει είτε από το καταστατικό τους είτε από την αποδεδειγμένη δράση τους κατά το πρόσφατο παρελθόν.
H επιχειρησιακή ένταξη των Ε.Ο. πολιτικής προστασίας προβλέπεται με την ενεργή συμμετοχή τους στα Συντονιστικά Όργανα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α και Β βαθμού. Η ενεργοποίηση των Ε.Ο. πολιτικής προστασίας συνδέεται με τις έκτακτες ανάγκες που προκύπτουν σε τοπικό επίπεδο. Για να είναι ουσιαστική η προσφορά τους, πρέπει οι δράσεις που αναλαμβάνουν να αποτελούν μέρος των επιχειρησιακών αναγκών όπως αυτές καθορίζονται μέσα από τα Συντονιστικά Όργανα, όπου θεσμικά μετέχουν και εκπρόσωποι των Ε.Ο. πολιτικής προστασίας, με κύριο στόχο την υποβοήθηση του έργου των κρατικών οργανισμών.
Σήμερα στην Περιφέρεια Αττικής υπάρχουν 87 Εθελοντικές Οργανώσεις Πολιτικής Προστασίας που μπορούν να συμμετέχουν, αναλόγως χωρικής εμβέλειας δράσης, ως μέλη στα Συντονιστικά Όργανα Πολιτικής Προστασίας (Σ.Ο.Π.Π.) των Περιφερειακών Ενοτήτων. Όποιες Ε.Ο. πολιτικής προστασίας αναλαμβάνουν δράσεις σε περιπτώσεις Δασικών Πυρκαγιών (εφόσον υπάρχουν σχετικές προβλέψεις στην απόφαση ένταξής τους στο Μητρώο Ε.Ο. Πολιτικής Προστασίας της Γ.Γ.Π.Π.), η κινητοποίηση και ο συντονισμός τους γίνεται από το Πυροσβεστικό Σώμα, το οποίο έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα της καταστολής καθώς και του επιχειρησιακού σχεδιασμού της καταστολής των πυρκαγιών, δηλαδή της οργάνωσης, διαχείρισης και του συντονισμού όλων των εμπλεκόμενων δυνάμεων πυρόσβεσης και διάσωσης, του εξοπλισμού και άλλων μέσων.