Σύμφωνα με τις ενημερωτικές οδηγίες και πληροροφορίες της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (www.civilprotection.gr):
Η προσπάθεια πρόκλησης επιδημιών, η προσθήκη μολυσματικών, ρυπογόνων παραγόντων στο σύστημα ύδρευσης και η χρήση επικίνδυνων χημικών ουσιών με τελικό σκοπό την επικράτηση κατά του αντιπάλου σε πολεμικές συρράξεις είναι καταγεγραμμένη από αρχαιοτάτων χρόνων.
Τον περασμένο αιώνα η μεγάλη ανάπτυξη των χημικών, βιολογικών και πυρηνικών όπλων οδήγησε στην περιστασιακή χρήση τους κατά τον πρώτο και δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και άλλες περιφερειακές συρράξεις. Καταγράφηκαν επίσης ατυχήματα σε εγκαταστάσεις παραγωγής ΧΒΡΠ όπλων.
Τις τελευταίες δεκαετίες καταγράφηκαν περιστατικά χρήσης ή προετοιμασίες για πραγματοποίηση επιθέσεων με ΧΒΡ παράγοντες από τρομοκρατικές οργανώσεις και εκτός πλαισίου πολεμικών συρράξεων. Μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις ΗΠΑ και τα περιστατικά με την αποστολή επιστολών με σκόνη άνθρακα, το θέμα της χρήσης ΧΒΡΠ παραγόντων κατά του πληθυσμού βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας. Στη χώρα μας και στην Ε.Ε. η πλευρά της διαχείρισης των συνεπειών ΧΒΡΠ περιστατικών έχει ενταχθεί στο αντικείμενο της Πολιτικής Προστασίας μαζί με τις φυσικές και τις τεχνολογικές καταστροφές (Νόμος 3013/2002).
Ένα συμβάν κατά το οποίο ένας Χημικός παράγων ή μία βιομηχανική χημική ουσία χρησιμοποιείται σαν τρομοκρατικό όπλο ονομάζεται Χημικό Περιστατικό. Αντίστοιχα ονομάζεται Βιολογικό/Ραδιολογικό περιστατικό το συμβάν κατά το οποίο ένας βιολογικός/ραδιολογικός παράγων χρησιμοποιείται σαν τρομοκρατικό όπλο.
Οι Χημικοί παράγοντες ή χημικές πολεμικές ουσίες (chemical agents ή chemical warfare agents) κατατάσσονται σε πέντε κατηγορίες όλες εκ των οποίων προκαλούν αδρανοποίηση, σοβαρές βλάβες ή θάνατο: (1) Καυστικές ή Φλυκταινογόνες ουσίες, (2) Νευροτοξικές Ουσίες ή Ουσίες Νεύρων, (3) Ασφυξιογόνες ουσίες, (4) Αιμοτοξικές ουσίες, (5) Αδρανοποιητικές ουσίες. Χρησιμοποιούνται σε μορφή αερίου, υγρού ή αερολύματος (αεροζόλ).
Οι Βιολογικοί παράγοντες (biological agents) είναι είτε ζωντανοί οργανισμοί είτε ουσίες που αυτοί παράγουν οι οποίοι προκαλούν ασθένειες ή βλάπτουν ανθρώπους, ζώα και φυτά ή προκαλούν βλάβες σε κάποιο υλικό. Οι Βιολογικοί παράγοντες βρίσκονται σε μορφή σταγόνων υγρού, αερολύματος ή ξηράς σκόνης. Ένας Βιολογικός παράγων όπως: άνθρακας, τουλαραιμία, χολέρα, εγκεφαλίτης, πανώλη και αλλαντίαση μπορεί, με κατάλληλη επεξεργασία, να χρησιμοποιηθεί σαν τρομοκρατικό όπλο. Υπάρχουν τρία είδη Βιολογικών παραγόντων: τα βακτήρια, οι ιοί και οι τοξίνες.
Χημικοί, βιολογικοί, ραδιολογικοί παράγοντες ή βιομηχανικά χημικά (χλώριο, υδρόθειο, οργανοφωσφορικές ενώσεις, κ.λπ.) είναι δυνατόν να διασπαρούν στον αέρα που αναπνέουμε, το νερό και στα τρόφιμα που καταναλώνουμε, στο έδαφος και στις επιφάνειες με τις οποίες ερχόμαστε σε επαφή. Οι μέθοδοι διασποράς κυμαίνονται από υπερβολικά απλές (π.χ. τοποθέτηση ενός δοχείου με κάποιο υλικό σε πολυσύχναστο μέρος και ανοίγοντάς το ή χρησιμοποιώντας συμβατικό σύστημα ψεκασμού) έως πιο σύνθετες [χρήση εκρηκτικού μηχανισμού ο οποίος μεταξύ άλλων θα βοηθήσει στη διασπορά του υλικού ή οπλοποιημένοι παράγοντες (πολεμικά υλικά)].
Τα χημικά περιστατικά χαρακτηρίζονται από μία σχετικά γρήγορη (λίγα λεπτά μέχρι μερικές ώρες ανάλογα με το είδος και την ποσότητα του παράγοντα) εμφάνιση συμπτωμάτων στην υγεία των ατόμων που βρέθηκαν στο χώρο του περιστατικού. Χαρακτηρίζονται επίσης από την ύπαρξη χαρακτηριστικών οσμών και αντικειμένων τα οποία είναι απαραίτητα για την πραγματοποίηση της απειλής (δοχείο, σύστημα ψεκασμού κ.λπ.).
Στα βιολογικά περιστατικά η αναγνώριση ενός εν δυνάμει προβλήματος γίνεται είτε άμεσα (π.χ. λήψη μίας επιστολής που περιέχει ύποπτη σκόνη ή ανακάλυψη ενός δοχείου με ύποπτη σκόνη στο σύστημα κλιματισμού) είτε με καθυστέρηση και συμπίπτει χρονικά με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων. Ο απαιτούμενος χρόνος από τη στιγμή έκθεσης σε κάποιο βιολογικό παράγοντα έως την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων (δηλ. ο χρόνος επώασης) κυμαίνεται από ώρες έως αρκετές ημέρες. Επιπλέον και λόγω των πιθανών μετακινήσεων των ατόμων που εξετέθησαν σε ένα και μόνο περιστατικό τα κρούσματα/θύματα ενδέχεται να παρουσιάσουν μεγάλη γεωγραφική διασπορά είτε εντός μίας χώρας είτε μεταξύ πολλών. Έτσι προκύπτει η βασική διαφορά μεταξύ χημικών και βιολογικών περιστατικών.
Τα ραδιολογικά περιστατικά παρουσιάζουν ομοιότητες αλλά και διαφορές με τα χημικά περιστατικά. Καθόσον η ακτινοβολία δεν είναι ορατή, δεν έχει οσμή ούτε γεύση δεν μπορούμε να την αισθανθούμε με οποιοδήποτε τρόπο. Σαν αποτέλεσμα αν βρεθούμε σε χώρο που έγινε κάποια έκρηξη δεν θα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν χρησιμοποιήθηκαν ραδιενεργά υλικά σαν μέρος του εκρηκτικού μηχανισμού δηλ. αν πρόκειται για βρώμικη βόμβα (dirty bomb) ή όχι. Οι συνέπειες στο περιβάλλον και στον πληθυσμό μπορεί να είναι μακροχρόνιες. Υπάρχουν τρεις τύποι πυρηνικής ακτινοβολίας: α (άλφα), β (βήτα) και γ (γάμα).
Οι Καυστικές ή Φλυκταινογόνες ουσίες (Blister agents) προκαλούν σοβαρές φλύκταινες (φουσκάλες με υγρό) και «εγκαύματα» στα μάτια, το δέρμα και τους ιστούς του αναπνευστικού συστήματος. Συνήθως η έκθεση γίνεται μέσω επαφής με το υγρό ή τους ατμούς. Αναφέρονται και ως «ουσίες μουστάρδας» π.χ. μουστάρδες αζώτου, μουστάρδες θείου και π λεβισίτης (lewisite). Χαρακτηριστικό είναι ότι προκαλούν λίγο ή καθόλου πόνο κατά τη διάρκεια της έκθεσης (εκτός από τoν λεβισίτη) κι έχουν ποικίλο χρόνο εμφάνισης συμπτωμάτων (2-36 ώρες). Όσο πιο ψηλή η συγκέντρωση έκθεσης τόσο πιο γρήγορα εμφανίζονται τα συμπτώματα.
Οι Νευροτοξικές Ουσίες ή Ουσίες Νεύρων (Nerve agents) επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ). Είναι οργανοφωσφορικές ενώσεις χημικώς συναφείς με τα φυτοφάρμακα αλλά πολύ πιο τοξικές και έχουν την ιδιότητα να διαπερνούν το δέρμα χωρίς να επιδρούν σε αυτό. Συνήθως η έκθεση γίνεται μέσω επαφής με υγρό (δέρμα και οφθαλμοί) και ατμούς. Τρία σαφή συμπτώματα που συνδέονται με τις νευροτοξικές ουσίες είναι: σμίκρυνση της κόρης του οφθαλμού, πολύ ισχυρός πονοκέφαλος και ισχυρό σφίξιμο στο στήθος. Παραδείγματα νευροτοξικών ουσιών είναι το σαρίν, σομάν, ταμπούν και VX. Ανάλογα με την οδό έκθεσης και τη συγκέντρωση της ουσίας υπάρχει διαφοροποίηση στα συμπτώματα και στο χρόνο εμφάνισής τους. Έκθεση σε ατμούς: συμπτώματα μετά από δευτερόλεπτα έως αρκετά λεπτά. Έκθεση μέσω του δέρματος: συμπτώματα μετά από λεπτά έως αρκετές ώρες (έως και 18 ώρες και τότε τα συμπτώματα δεν είναι συνήθως θανατηφόρα).
Οι Αιμοτοξικές ουσίες (Blood agents) παρεμποδίζουν τη δυνατότητα του αίματος να μεταφέρει οξυγόνο και προκαλούν ασφυξία. Βλάπτουν τον άνθρωπο παρεμβαίνοντας στην ανταλλαγή οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα μεταξύ αίματος και ιστών. Τυπικά παραδείγματα είναι το υδροκυάνιο και το χλωριούχο κυάνιο.
Οι Ασφυξιογόνες Ουσίες (Choking Agents) προκαλούν φυσική βλάβη στους πνεύμονες. Η έκθεση γίνεται με εισπνοή. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις οι πνεύμονες γεμίζουν με υγρό γεγονός το οποίο μπορεί οδηγήσει σε ασφυξία που προσομοιάζει πνιγμό. Ο θάνατος προκαλείται από την έλλειψη οξυγόνου. Τυπικά παραδείγματα είναι το χλώριο και το φωσγένιο.
Αντίδοτο είναι κάθε χημική ουσία της οποίας η δράση είναι αντίθετη με τη δράση των χημικών παραγόντων. Σαν αποτέλεσμα όταν δοθεί στο άτομο που έχει εκτεθεί τότε περιορίζεται ή εξαφανίζεται η βλάβη που έχει προκληθεί. Δεν υπάρχουν αντίδοτα για όλους τους χημικούς παράγοντες (π.χ. υπάρχουν αντίδοτα για τις ουσίες νεύρων αλλά δεν υπάρχουν αντίδοτα για τις «μουστάρδες»).
Τα Βακτήρια είναι μονοκύτταροι οργανισμοί οι οποίοι πολλαπλασιάζονται με κυτταρική διαίρεση και μπορούν να προκαλέσουν ασθένεια σε ανθρώπους, ζώα ή φυτά. Παραδείγματα περιλαμβάνουν άνθρακα, χολέρα, πανώλη, τουλαραιμία και πυρετό Q.
Οι Ιοί είναι οι απλούστερες μορφές μικροοργανισμών, οι οποίες δεν έχουν σύστημα για το μεταβολισμό τους. Για να πολλαπλασιαστούν χρειάζονται ζωντανά κύτταρα και δεν μπορούν να ζήσουν εκτός από ένα ξενιστή. Τύποι ιών είναι ο ιός της ευλογιάς, ιοί που προκαλούν αιμορραγικούς πυρετούς (Εμπόλα, κ.λπ.).
Οι Τοξίνες είναι τοξικές ουσίες φυσικής προέλευσης οι οποίες παράγονται από ζώο, φυτό ή μικρόβιο. Διαφέρουν από τις χημικές ουσίες στο ότι δεν παρασκευάζονται από τον άνθρωπο. Παραδείγματα είναι η ρισίνη και οι μυκοτοξίνες.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΕΙΤΕ
Η αντιμετώπιση ενός ΧΒΡΠ περιστατικού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες (είδος, ποσότητα και καθαρότητα ΧΒΡΠ παράγοντα, μέθοδος διασποράς, χώρος, μετεωρολογικές συνθήκες, κλπ.). Επομένως δεν είναι η ίδια για κάθε περίπτωση.
Παρόλα αυτά οι βασικές ενδεδειγμένες ενέργειες συνοψίζονται στα εξής:
- Μειώστε το χρόνο παραμονής στο επικίνδυνο περιβάλλον και επομένως της έκθεσης στον ΧΒΡΠ παράγοντα.
- Απομακρύνετε το ΧΒΡΠ παράγοντα από το σώμα σας.
- Απομακρυνθείτε από το χώρο του περιστατικού και παραμείνετε σε ασφαλή χώρο.
- Εφαρμόστε τις οδηγίες των αρμοδίων Αρχών και συνεργαστείτε με το προσωπικό τους.
Στη συνέχεια παρατίθενται οι γενικές οδηγίες που πρέπει να ακολουθήσετε έως ότου σας δοθούν ειδικές οδηγίες από τις αρμόδιες Αρχές. Επιπλέον, συμβουλευτείτε και τις οδηγίες για τα τεχνολογικά ατυχήματα.
ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ
Αν βρεθείτε σε χώρο όπου είναι αντιληπτή η απελευθέρωση ΧΒΡΠ παράγοντα
- Διατηρείστε την ψυχραιμία σας και μην πανικοβάλλεστε.
- Αν το περιστατικό συμβεί σε ανοικτό χώρο απομακρυνθείτε από την περιοχή πεζή χωρίς να αγγίξετε τίποτε. Μην απομακρυνθείτε πάρα πολύ και μην χρησιμοποιήσετε δημόσια ή ιδιωτικά μέσα μεταφοράς (λεωφορεία, τρόλεϊ, ηλεκτρικό, μετρό, ταξί, αυτοκίνητα, μηχανάκια). Κάτι τέτοιο ίσως προκαλέσει διασπορά του επικίνδυνου παράγοντα στα μέσα μεταφοράς και τον υπόλοιπο πληθυσμό. Η εξάπλωση του προβλήματος θα δυσχεράνει και την προσφορά βοήθειας προς εσάς.
- Αν το περιστατικό συμβεί σε κλειστό χώρο, κλείστε τα επιμέρους συστήματα εξαερισμού και το κεντρικό, βγείτε από το κτίριο και περιμένετε τις Aρχές.
- Προφυλαχθείτε μπαίνοντας στο πλησιέστερο κτίριο που δεν έχει υποστεί ζημιές. Σε περίπτωση έκρηξης σε ανοιχτό χώρο αν παραμείνετε ή καταφύγετε σε κλειστό χώρο μειώνεται η έκθεσή σας σε ΧΒΡΠ παράγοντες.
- Αφού βρεθείτε σε «ασφαλή» χώρο βγάλτε τα ρούχα σας το συντομότερο δυνατόν. Προσέξτε να μην εκθέσετε περισσότερο στους ΧΒΡΠ παράγοντες τα ευαίσθητα σημεία και τις περιοχές εισόδου του οργανισμού σας (μάτια, μύτη και στόμα). Πλυθείτε με άφθονο νερό μόνοι σας ή καλύτερα ανά δύο ώστε να είναι δυνατός ο καλύτερος καθαρισμός στα δύσκολα σημεία και μέρη του σώματος (πίσω από τα αυτιά, μάτια, μασχάλες κλπ.). Τοποθετείστε τα ρούχα σε πλαστική σακούλα που κλείνει καλά.
- Αν δεν είναι εφικτό να βγάλετε όσα ρούχα είναι δυνατόν (και αν το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες) περιμένετε τις δυνάμεις που θα αναλάβουν το έργο της απολύμανσης/απορρύπανσής σας.
Να είστε προετοιμασμένοι ότι:
1) θα πρέπει να βγάλετε ή να σας βγάλουν τα ρούχα (μερικά από αυτά σκίζοντας τα ή κόβοντάς τα με ψαλίδι). Θα χρειαστεί να στέκεστε χωρίς ρούχα μπροστά σε άγνωστους και γνωστούς ανθρώπους. Είναι απαραίτητο για την καλύτερη δυνατή προστασία της υγείας σας.
2) Αν φοράτε κοσμήματα ή συναισθηματικής αξίας αντικείμενα θα πρέπει να τα παραδώσετε στο προσωπικό που θα σας απορρυπάνει. - Αν μεταφέρετε παιδιά ή βρέφη θα σας επιτραπεί να τα έχετε μαζί σας κατά τη διάρκεια της διαδικασίας απορρύπανσής σας.
- Συνεργαστείτε με το προσωπικό των υπηρεσιών που έχουν ως αποστολή την αντιμετώπιση του συμβάντος για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα (τη δική σας υγεία). Ακολουθείστε πιστά τις οδηγίες που σας δίνουν και μην διαφωνείτε.
- Μην παραξενευτείτε αν δείτε το προσωπικό των υπηρεσιακών δυνάμεων να φορά προστατευτικό εξοπλισμό που εσείς βέβαια δεν έχετε. Η προστασία τους είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί η μεγαλύτερη προσφορά βοήθειας σε εσάς.
- Μην ξεχνάτε να αναφέρετε στις Aρχές οτιδήποτε παρατηρείτε.
Αν εκτεθείτε σε κάποιο ΧΒ παράγοντα χωρίς να το γνωρίζετε
- Ίσως εμφανίσετε συμπτώματα που μοιάζουν με ίωση ή κρυολόγημα δηλ. πυρετό, βήχα, κοιλιακούς ή μυϊκούς πόνους κλπ. (π.χ. βιολογικό παράγοντα) ή συμπτώματα έκθεσης σε τοξική χημική ουσία (π.χ. «μουστάρδα», φυτοφάρμακο).
- Παρακολουθείστε προσεκτικά την ενημέρωση (αν έχει γίνει) από τις αρμόδιες Αρχές και δείτε αν ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στις ανακοινώσεις. Διαφορετικά ενημερώστε τις Αρχές.
- Επικοινωνήστε τηλεφωνικά με τον ιατρό σας ή με ιατρικές υπηρεσίες και μην παρουσιάζεστε σε χώρο παροχής ιατρικής φροντίδας (νοσοκομείο, ιατρείο) χωρίς προηγουμένως να έχετε ενημερώσει.
ΑΝΘΡΑΚΑΣ
ΠΡΙΝ ΤΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ (Προληπτικές ενέργειες)
- Γνωρίζω τα πραγματικά στοιχεία για τον άνθρακα.
- Προσέχω και αναγνωρίζω την «ύποπτη» αλληλογραφία.
- Δεν ανοίγω την «ύποπτη» αλληλογραφία.
Κατάλογος κριτηρίων για μία κατ’ αρχήν αξιολόγηση ενός αντικειμένου (φακέλου ή δέματος) ως υπόπτου.
Εφόσον πληρούνται κριτήρια από τον κατάλογο που ακολουθεί, ο φάκελος ή το δέμα θεωρείται ύποπτο.
- Άγνωστος ή μη Αναμενόμενος Αποστολέας από Μη αναμενόμενη περιοχή.
- Χώρα προελεύσεως αντικειμένου.
- Μη ύπαρξη αποστολέα, ή ασαφή στοιχεία αλληλογραφίας (π.χ. διεύθυνση αποστολέα η οποία δεν επιβεβαιώνεται, κλπ).
- Λανθασμένος παραλήπτης.
- Ύπαρξη των ενδείξεων «Προσωπικό» ή «Εμπιστευτικό» χωρίς αναγραφή του αποστολέα.
- Έλλειψη γραμματοσήμων ή σήμανσης από μηχανή χρέωσης ταχυδρομικών τελών.
- Έλλειψη σφραγίδας ταχυδρομείου.
- Η σφραγίδα του ταχυδρομείου δεν ταιριάζει με τη διεύθυνση του αποστολέα.
- Χρήση υπερβολικού αριθμού γραμματοσήμων ή υλικού όπως κολλητική ταινία, σχοινί, κορδόνια.
- Χώρα προελεύσεως αντικειμένου
- Αίσθηση κοκκώδους υλικού-κόνεως κατά την ψηλάφιση.
- Ύπαρξη διάχυτης οσμής.
- Ύπαρξη (ελαιώδους) κηλίδας ή υγρός φάκελος.
- Το αντικείμενο έχει βάρος που δεν ταιριάζει με το μέγεθός του ή έχει ασυνήθιστο σχήμα.
- Χώρος, κοινωνική σημασία, κοινωνικοοικονομική θέση παραλήπτη.
Τονίζεται ιδιαίτερα ότι αν με βάση τα παραπάνω κριτήρια το αντικείμενο θεωρηθεί ύποπτο, είναι πολύ σημαντικό, να μην ανοιχτεί σε καμιά περίπτωση και να παραμείνει στο σημείο στο οποίο βρέθηκε.
Συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή στο χώρο της εργασίας σας και στο τελευταίο κριτήριο.
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ
Κλειστό ύποπτο αντικείμενο
- Διατηρήστε την ψυχραιμία σας – Μην πανικοβάλλεστε.
- Μην ανοίγετε και μην ανακινείται τον φάκελο ή το δέμα.
- Μην ακουμπήσετε τα χέρια σας στο πρόσωπό σας.
- Τοποθετήστε τον σε μία πλαστική σακούλα, αν δεν έχετε, καλύψτε το με ένα ρούχο, κάποιο χαρτί ή αντικείμενο.
- Κλείστε το κλιματιστικό και όποια παράθυρα είναι ανοιχτά.
- Εκκενώστε το χώρο στον οποίο βρέθηκε το ύποπτο αντικείμενο.
- Κλείστε την πόρτα και απαγορεύστε την πρόσβαση στο χώρο.
- Πλύνετε καλά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό.
- Ειδοποιήστε μία από τις αρμόδιες αρχές ΕΛΑΣ (100), ΚΕΕΛΠΝΟ (210 5212000), ΠΣ (199), ΓΓΠΠ (210 3359900) εάν είστε στο σπίτι σας ή κάποιον προϊστάμενο στο χώρο εργασίας σας.
- Δώστε στις αρμόδιες αρχές κάθε στοιχείο που θα σας ζητήσουν, ώστε να αξιολογήσουν το περιστατικό.
- Περιμένετε την άφιξη του ΚΕΕΛΠΝΟ και της ΕΛΑΣ ή την περαιτέρω επικοινωνία με κάποια από τις παραπάνω υπηρεσίες.
- Ενώ περιμένετε τις αρμόδιες Αρχές, καταγράψτε όλα τα άτομα που βρίσκονταν στο χώρο που βρέθηκε το ύποπτο αντικείμενο ή ήρθαν σε επαφή με αυτό πριν και φροντίστε να μην απομακρυνθούν.
- Δώστε τον παραπάνω κατάλογο στον προσωπικό της ΕΛΑΣ ή του ΚΕΕΛΠΝΟ.
- Ακολουθήστε τις οδηγίες που θα σας δοθούν.
Ανοικτό ύποπτο αντικείμενο και έχει διαρρεύσει σκόνη
- Διατηρήστε την ψυχραιμία σας – Μην πανικοβάλλεστε.
- Μην προσπαθήσετε να καθαρίσετε την σκόνη.
- Μην μετακινήσετε τον φάκελο ή το δέμα.
- Σκεπάστε τον φάκελο ή το δέμα με ένα χαρτί ή ένα ρούχο ή κάποιο άλλο αντικείμενο με προσεχτικές κινήσεις ώστε να μην δημιουργήσετε δυνατά ρεύματα αέρος.
- Κλείστε το κλιματιστικό του χώρου και όλου του κτιρίου εάν υπάρχει.
- Κλείστε τα παράθυρα και την πόρτα προσεκτικά ώστε να μην δημιουργήσετε δυνατά ρεύματα αέρος.
- Εκκενώστε τον χώρο στον οποίο βρέθηκε το ύποπτο αντικείμενο.
- Απαγορεύστε την πρόσβαση στον χώρο.
- Πλύνετε καλά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό.
- Ειδοποιήστε μία από τις αρμόδιες αρχές ΕΛΑΣ (100), ΚΕΕΛΠΝΟ (210 5212000), ΠΣ (199), ΓΓΠΠ (210 3359900) εάν είστε στο σπίτι σας ή κάποιον προϊστάμενο στο χώρο εργασίας σας.
- Δώστε στις αρμόδιες αρχές κάθε στοιχείο που θα σας ζητήσουν, ώστε να αξιολογήσουν το περιστατικό.
- Περιμένετε την άφιξη του ΚΕΕΛΠΝΟ, της ΕΛΑΣ, του ΠΣ ή την περαιτέρω επικοινωνία με κάποια από τις παραπάνω υπηρεσίες.
- Ενώ περιμένετε τις αρμόδιες αρχές, καταγράψτε όλα τα άτομα που βρίσκονταν στο χώρο που βρέθηκε το ύποπτο αντικείμενο ή ήρθαν σε επαφή με αυτό πριν και φροντίστε να μην απομακρυνθούν.
- Βγάλτε τα ρούχα που έχουν μολυνθεί και τοποθετείστε τα σε πλαστική σακούλα και κλείστε την ερμητικά.
- Πλύνετε όλο το σώμα σας με σαπούνι και νερό.
- Δώστε τον παραπάνω κατάλογο στον προσωπικό της ΕΛΑΣ ή του ΚΕΕΛΠΝΟ.
- Ακολουθήστε τις οδηγίες που θα σας δώσουν οι γιατροί και οι αρμόδιες Αρχές.
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ
- Εάν οι γιατροί αποφασίσουν να εφαρμόσουν χημειοπροφύλαξη δηλ. να σας δώσουν αντιβιοτικά ακολουθήστε χωρίς παρέκκλιση τις οδηγίες τους.
- Ενημερώστε τους για οτιδήποτε περίεργο παρατηρήσετε σχετικά με την υγεία σας.
- Παρακολουθείτε τις επίσημες ανακοινώσεις των αρμοδίων Αρχών.
Αρμόδιες Αρχές:
- ΕΛ.ΑΣ.: Ελληνική Αστυνομία
- ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.: Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων
- Π.Σ.: Πυροσβεστικό Σώμα
- Γ.Γ.Π.Π.: Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας