Εκπροσωπώντας την Περιφέρεια Αττικής στη σημερινή Γενική Συνέλευση της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αττικής (Π.Ε.Δ.Α.) η Αντιπεριφερειάρχης Κεντρικού Τομέα Αθηνών Ερμίνα Κυπριανίδου ανέφερε στην ομιλία της:
“Εκ μέρους της Π.Α απευθύνω θερμό χαιρετισμό στη σημαντική συνελευσιακή διαδικασία σας.
Η σημερινή αλλά και οι άλλες διαδικασίες των συλλογικών οργάνων της αυτοδιοίκησης που λαμβάνουν χώρα αυτό το διάστημα πραγματοποιούνται σε μια κρίσιμη συγκυρία:
Μετά από πέντε χρόνια υφεσιακών πολιτικών που έπληξαν ιδιαίτερα την οικονομία, την κοινωνία αλλά και τους θεσμούς της αυτοδιοίκησης ιδιαίτερα, η χώρα βρίσκεται στο μέσο μιας διαπραγμάτευσης που το αποτέλεσμά της θα καθορίσει εν πολλοίς και το πλαίσιο της δημόσιας πολιτικής σε όλα τα επίπεδα τα επόμενα χρόνια.
Τις προηγούμενες ημέρες με το ζήτημα της ΠΝΠ για τη μεταφορά των διαθεσίμων των ΟΤΑ φάνηκε ιδιαίτερα αυτή η σύνδεση των ΟΤΑ με την πορεία της χώρας συνολικά. Για το θέμα έγινε ήδη εκτεταμένος δημόσιος διάλογος και εκτέθηκαν όλες οι απόψεις. Γνωρίζετε επίσης τη θετική στάση που κρατήσαμε σαν Π.Α., στη συνέχεια σαν ΕΝΠΕ, ενώ ακούμε με προσοχή τα ουσιαστικά ζητήματα που έθεσαν άλλες αυτοδιοικητικές δυνάμεις
Περιορίζομαι εδώ μόνο να πω ότι, κατά τη γνώμη μας, η μοίρα της αυτοδιοίκησης -όπως και όλων των ανεξάρτητων θεσμών της κοινωνίας- είναι αλληλένδετη σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, με τις εθνικές επιλογές που θα γίνουν ώστε να υπερβούμε τα σωρευμένα προβλήματα που προκάλεσε η κρίση. Πάντα με δημοκρατικό διάλογο και διαβούλευση ως βασικές προϋποθέσεις.
Όμως, πέρα από την “μεγάλη εικόνα” της εθνικής διαπραγμάτευσης σήμερα χρειάζεται να σχεδιάσουμε την “επόμενη μέρα”. Να δρομολογήσουμε ένα συνολικά νέο πλαίσιο για το ρόλο της αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού. Τα προβλήματα που παροξύνθηκαν στη διάρκεια της κρίσης πρέπει να αντιμετωπιστούν, όχι με μια “επιστροφή στο παρελθόν” -πράγμα αδύνατο άλλωστε- αλλά με νέους θεσμούς και ρυθμίσεις για μια ισχυρή αυτοδιοίκηση στο πλευρό των πολιτών.
Επιτρέψτε μου να καταθέσω μερικές σκέψεις για τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουμε από κοινού το επόμενο διάστημα:
1. όσον αφορά τον πολιτικό, δημοκρατικό χαρακτήρα της αυτοδιοίκησης: σήμερα είναι ευκαιρία να υπερβούμε τις αντιδημοκρατικές πλευρές του θεσμικού πλαισίου του Καλλικράτη, με μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύουν το ρόλο των συλλογικών οργάνων, την άμεση συμμετοχή των πολιτών και την αυτοτέλεια της αυτοδιοίκησης σε ένα πλαίσιο διαφάνειας και δημόσιου κοινωνικού ελέγχου. Οι όποιες αλλαγές, μπορούν να γίνουν μόνο σταδιακά και με σεβασμό στις διαφορετικές “ταχύτητες”, μέσα από εκτεταμένο διάλογο με όλους τους θεσμικούς φορείς και την κοινωνία συνολικά, ώστε τελικά να έχουν αποδοχή και αποτελεσματικότητα.
2. όσον αφορά το ρόλο μας στην υπέρβαση της ανθρωπιστικής κρίσης: τα φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού που έχουν ενταθεί στο γενικό πληθυσμό -αλλά και οι έκτακτες ανάγκες που προκύπτουν από τις έντονες προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές- μπορούν μόνο να αντιμετωπιστούν μέσα από την πολυεπίπεδη συνεργασία κεντρικού κράτους, ΟΤΑ και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Με έναν καταμερισμό ρόλων που θα βάζει στο επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του και δεν θα επιχειρεί να μεταφέρει το πρόβλημα αλλού, “δίπλα” – πράγμα που δεν γίνεται άλλωστε.
3. σε σχέση με τον ρόλο των ΟΤΑ στην ποιότητα ζωής: Το περιβάλλον των πόλεων δεν είναι μια “πολυτέλεια” και μπορεί να αναβαθμίσει την καθημερινότητα των πολιτών που δοκιμάζονται. Προϋπόθεση είναι να φύγουμε από τη λογική των ξεκομμένων μεγάλων έργων και να επιχειρήσουμε ολοκληρωμένες παρεμβάσεις. Αντίστοιχα, στον δύσκολο τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων θεωρούμε ότι η τομή που επιχειρεί η Π.Α. και ο ΕΔΣΝΑ σε συνεννόηση με τις δημοτικές αρχές, μπορεί να αλλάξει το υπόδειγμα της συγκεντρωτικής διαχείρισης και να βάλει την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες στο επίκεντρο των νέων σχεδίων που θα προχωρήσουμε. Με σεβασμό στο δημόσιο χαρακτήρα της διαχείρισης και φιλόδοξους περιβαλλοντικούς στόχους – αντίστοιχους με των ευρωπαϊκών χωρών.
4. σε σχέση με την ανάπτυξη και την απασχόληση: η απαξίωση του παραγωγικού ιστού που συντελέστηκε τα επόμενα χρόνια κάνει εξαιρετικά επείγουσα μια προσπάθεια ανάταξης των τοπικών οικονομιών. Με στόχο τη δημιουργία σταθερής και ποιοτικής απασχόλησης για το εργατικό δυναμικό -ιδιαίτερα τους νέους- που αποτελούν τον σημαντικότερο πλουτοπαραγωγικό πόρο της χώρας. Έχοντας συγκριτικά πλεονεκτήματα την καινοτομία και νέα μοντέλα οργάνωσης της παραγωγής, όπως η νεανική και μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, μπορούμε να αντιστρέψουμε τη σημερινή εικόνα προϊούσας καταστροφής και ανεργίας.
Για όλα τα παραπάνω ο προβληματισμός και οι σχεδιασμοί είναι προχωρημένοι και οι συνθήκες περισσότερο ώριμες παρά ποτέ. Πέρα από τις δυσκολίες, η σημερινή πολιτική και κοινωνική συγκυρία παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες.
Όπως γνωρίζετε, σαν Π.Α. έχουμε θέσει όλα τα θεσμικά και χρηματοδοτικά εργαλεία στη διάθεση των Δήμων, που κατεξοχήν θα σχεδιάσουν και θα φέρουν σε πέρας αναπτυξιακά έργα και παρεμβάσεις τα επόμενα χρόνια.
Χωρίς κομματικά πρόσημα και μικροπολιτικές στοχεύσεις, συνεργαζόμαστε ανοιχτά με όλους τους ΟΤΑ ώστε μέσα από συνέργειες να προχωρήσουν οι παρεμβάσεις που χρειάζεται η Αττική για να υπερβούμε συλλογικά τη σημερινή στασιμότητα, τα συσσωρευμένα προβλήματα.
Η αυτοδιοίκηση βγαίνει από την προηγούμενη περίοδο των υφεσιακών πολιτικών λιτότητας βαθιά πληγωμένη, υποστελεχωμένη, χωρίς πόρους και θεσμικά εργαλεία για να επιτελέσει τον σημαντικό ρόλο της.
Όμως, είμαστε βέβαιοι ότι το επόμενο διάστημα η αυτοδιοίκηση μπορεί να παίξει κρίσιμο ρόλο σε νέες πολιτικές για την δημοκρατία, την κοινωνική συνοχή, την ποιότητα ζωής και την ανάπτυξη. Σε αυτή την πορεία θα είμαστε πιστεύουμε όλοι μαζί για το καλό του τόπου και των ανθρώπων, που βρίσκονται πάντοτε στο επίκεντρο της αυτοδιοικητικής πολιτικής.
Με αυτές τις σκέψεις, ευχόμαστε από καρδιάς καλή επιτυχία στις εργασίες σας.”